Algoritmalardan önceki interneti hatırlayan var mı? Hani kiminle konuştuğunu, ne konuştuğunu bilmediğin, alakasız yerlerden alakasız içerikler bulduğun, algoritmalardan uzak, daha rahat konuşabildiğin, daha fazla rastgele içeriğe ulaşabildiğin bir ortam vardı o zamanlar. O internet artık yok, değil mi?
Aslında var. Senin için yaratılmış ve derlenmiş içeriklerden oluşmayan – daha genel beğenilerle yukarıya çıkan, istersen konunun uzmanları tarafından seçilmiş, istersen siteye giren herkesin seçtiği içerikleri saatlerce okuyabildiğin içerik kaynakları mevcut.
SXSW’teki oturumlarının bir kaç tanesinin bu konuya değinmesi sürpriz değil. Özellikle Facebook algoritması ile değişen hayatta, “bunu beğendiysen bunu da beğenirsin” düzeninde, sürekli aynı kişilerden, aynı konularda, aynı bakış açılarında üstümüze yığılan içeriklerle boğuşuyoruz.
“Imgur’s Fight to Keep the Social Internet Authentic” ve Reddit’in kurucularından Alex Ohanian’ın oturumlarında tam olarak bu konuya parmak basıldı. Hatta “Covering POTUS: A Conversation with the Failing NYT” konuşmasında, New York Times’in kıdemli editörü Dean Baquet bile bu konuya parmak bastı. Sosyal medyada karşımıza çıkan algoritmalar, bizi tamamen kapalı bir kutu içinde yaşamaya itiyor. Çevremizde, ülkemizde ve hatta dünyada var olan farklı görüşlerden, haberlerden, insanlardan daha önce 1 kere haberdar olmadıysak sonsuza kadar habersiz yaşamaya devam ediyoruz.
Her iki sitenin de kurucularının üstünde durduğu en önemli noktalardan biri de gerçeklik. Kullanıcılar gerçek isimlerini vermedikleri halde, Facebook gibi tüm bilgilerini açık ettikleri bir yere göre bile daha samimi ve daha gerçek yazdıklarını anlatıyorlar. Annenden, alt komşundan, ilkokul öğretmeninden uzak bir yerde, anonimliğini koruyarak, gerçekten hissettiklerini yazmanın, bu sitelerin özgünlüğünü artırdığı da bilinen bir gerçek. Bu anonimlik nefret suçlarına ve tacize varmadığı sürece her iki platform da bu anonimliği asla bozmak istemediğinin de bol bol altını çizdi.
Imgur ve Reddit, gelecekte de kullanıcıların oyları ile sitede hangi içeriğin popüler olacağına karar vermeye ve rastgele keşiflerin adresi olmaya devam edecek. Belki bu siteleri daha çok ziyaret ederek içinde yaşadığımız balondan çıkıp, etrafımızda olan bitenleri daha geniş bir açıdan görebiliriz.
Alex Ohanian’ın konuşmasının tamamını buradan dinleyebilirsiniz.
Görsel; TheNextWeb, Imgur