Bir kırılma noktası olarak atayabileceğimiz 2016 yılı habercilik başta olmak üzere siyaset, popüler kültür gibi pek çok noktadan önemli bir değişim yaşamıştı. Oxford Dictionaries yılın sözcüğü olarak “post-truth“u seçmişti. Donald Trump ABD Başkanı seçildi. Ve tüm bunlar arasında insanların düşünceleri, medyada gördükleri ve bunların doğruluğu arasındaki çizgi gittikçe belirsizleşti. O günlerde asparagas haberlerin seçimleri etkileyip etkileyemeyeceğini değerlendirmiştik. Facebook ise Temmuz 2017’de asılsız haberleri önlemek için üçüncü parti doğrulama platformlarıyla çalışacağı bir program başlattığı duyurmuştu.
Türkiye’deki asılsız haberleri teyit.org inceleyecek
İnternetteki şüpheli haberleri doğrulama platformu olarak Ekim 2016’da yola çıkan teyit.org, Poynter’ın bünyesindeki Uluslararası Doğruluk Kontrolü Ağı’nın (International Fact-checking Network) yayınladığı İlkeler Kılavuzu’nu (Code of Principles) tanıdığını ve kabul ettiğini açıklamıştı. Bu sayede elde ettiği uluslarası geçerlilikle de Facebook’un üçüncü parti doğrulama programının da Türkiye ortağı oldu. Türkiye’deki kullanıcılar Facebook üzerinde şüpheli gördüğü içerikleri raporladığında teyit.org’a iletilecek ve onlar da detaylı bir analizle içeriği inceleyecek, doğruluğunu tespit edecek ve raporlayacak.
Facebook ve teyit.org işbirliğinde süreç asılsız haberlerin kullanıcılar tarafından işaretlenmesiyle başlıyor. Asılsız haber olarak Facebook bildirilen içerikler teyit.org editörlerine yönlendiriliyor. bu içerikler incelenip analize dönüştürülerek kullanıcı ile paylaşılıyor. Bu sayede karşılıklı olarak şeffaflık sağlanıyor. Mobil uygulamaya yeni güncelleme gelene kadar şimdilik sadece haber sitelerinin bağlantıları asılsız haber olarak işaretlenebiliyor.
Bu işlem sonrasında doğrlanan içerikler haber kaynağında daha alt sıralarda gösterilecek. Facebook’a göre bu işlem sonrası kullanıcıların sahte haber görme ihtimali %80 azalacak. Sürecin üçüncü aşamasında ise sürekli olarak sahte haber paylaşan sayfa ve sitelerin içerikleri daha az dağıtılacak ve para kazanma, reklam verme gibi ekonomik modellerden faydalanamayacak.
2016’da başlayan program şu anda ABD, Fransa, Almanya, Hollanda, İtalya, Filipinler, Meksika, Endonezya, Kolombiya, Hindistan, Arjantin ve İrlanda’da uygulanıyor. teyit.org iş birliğiyle birlikte Türkiye de bu listeye son eklenen ülke oldu.
Görsel: teyit.org
