Google searchlerinde görünsün diye böyle garip bir başlık verdim 🙂 Daha iyisi aklıma gelmedi açıkçası.
Evet bolca yazının yer alacağı bir konu geliyor!
Yeni medya’da video kullanma devri çoktaaaan başladı… Peki bu projelerde nelere dikkat edilmeli? diyerek derinlemesine konuya giriyorum.
Aslında bu yazı bir nevi bana soru sorulduğunda artık okunması için yönlendireceğim bir içerik :))) Yeni baştan yeni baştan anlatmamak için yazıp kenara koyuyorum.
İçimizi çekerek baktığımız Great Pockets benzeri bir site henüz ne yazık ki bütçe sıkıntıları nedeni ile Türkiye’de yapılmadı.
Şu ana kadar video kalitesi olarak en üstte gördüğüm tek Türk projesi Efe Rakı’nın Milli Oluyoruz‘u (ilk videodaki kadının tüylü bacaklarını ve şurdaki Coke Zero’nun sitesinin ohadiyorum versiyonu olduğundan bahsetmiyorum…).
Reklam çekimleri ile haşır neşir olanlar beni anlayacaktır; çekimler oldukça emek ve para isteyen işlerdir. Türkiye’de ise zaten internete az para yatırıldığından reklama göre çekimleri çok daha zor ve kabus olan bir iştir.
Süreci iyi takip etmediğinizde başınıza çok bela olabilecek video çekimli bir sitede en önemli konu PPM yani pre-production meeting toplantısıdır.
PPM konusuna geçmeden proje planı detayından başlayalım.
Video prodüksiyonlu bir iş yapıyorsanız, süreç olarak genelde çekimlerden önce (senaryolu kısa bir şeyden bahsediyorum) temiz 1 – 1,5 ay zaman verin. Daha az zamanda ben yaparım diyenler mutlaka olacaktır, hatta yapanlar da; ama ben kendinizi riske atmayın derim.
Proje süresinizde normal bir site haricinde yer alacak başlıklar;
– Senaryo çalışmaları
– Storyboard / Shootingboard çalışmaları (senaryolar onaylandıktan sonra) – yönetmenin nasıl çekeceği ve senaryonun nasıl çözümleneceği ile ilgili çizimler)
– Yönetmen ve yapım ajansı araştırmaları
– PPM hazırlıkları
– PPM dosyasının onaylanması (tüm dosya içeriklerini az sonra aşağıda açıklayacağım)
– Çekim günü
– Çekim gününden sonra dosyaların green ya da bluebox ise temizlenmesi, dijital ortama aktarılması
– Kurgularının yapılması (bir sürü junk videonuz olacak)
– Videolarda color correction yapılması
– Videolarda istenen ek post produksiyon ve 3d modelleme işlemlerinin yapılması (atıyorum patlama efekti, yok şurda yapmur yağsın, şurda 3d bir köpek olsun – 3d varsa işin içinde texture ve ışık konusu için de ayrı zaman eklenmeli)
– Videp müzik ve ses efektlerinin yapım süreci
– Dublaj çekim süresi (tabi konuşma varsa)
* Aklıma gelenler bunlar 🙂
Sıralama üzerinden gidersek…
1. Proje müşteriye onaylatılır.
2. Onaylanan projenin senaryosu ve varsa oyun kurgusu yazılır
3. Senaryo ve kurgu oki ise zaman planı verirsiniz (senaryo bitmeden zaman planını mümkün olduğunca vermeyin. başınıza ne geleceğinizi henüz bilmiyor oluyorsunuz)
4. Müşteri bu kısımları onayladıktan sonra (tabi avansı alıyorsunuz bir de burda) yönetmen ve yapım evi araştırmaları başlar.
5. İnternet işi yaptığınız için mutlaka konuştuğunuz kişilere ilk baştan ne kadar paranız olduğu belirtin. Yapım evleri ve yönetmenler için web ve internet proje çok birbirinden farklı değildir. Her ikisinde de yönetmen gelir, her ikisinde de set kurulur ve oyuncular gelir. Yapım evine ya da yönetmene baştan belirtmediğinizde ucubik rakkamlar ile karşılaşırsınız. (hemen örnek veriyim; 25.000 EU sadece yönetmene verilen reklam projeleri var.) Çevrenize ve ikna kabiliyetinize göre bütçe konusunda ciddi savaşlar vermeniz gerekir.
6. Yapım evi ve yönetmen ayarlandıktan sonra işler bir hayli azalır. Yapım evinin prodüktörü genelde PPM için gerekli herşeyi halleder. Yanlız burda belirtmek istediğim bir konu var. Mutlaka web ajansı tarafında da bir prodüktör olmalıdır. **Müşteri temsilcinin yan görevi bu olmamalıdır. (burda düzeltme yaptım idealini olması gerektiği için)
7. PPM dokumanı yönetmen, prodüktör ve web ajansı tarafından hazırlanır.
8. PPM toplantısı yapılır (dokuman gönderilmez, mutlaka toplantıda anlatılır)
9. Müşteriden PPM konusunda onay alınır.
10. Onay alındıktan sonra 2-3 gün sonra çekim yapılır.
11. Çekimde yönetmene karışılmaz (genelde). Yine de demek istediğiniz bir şey varsa yönetmen yardımcısı ile mesajınızı iletirsiniz.
12. Müşteriniz varsa eğer çekimde (bazen merak edip 1-2 saatliğine gelirler) interaktif ajanstaki müşteri temsilcisinin müşteriye sahip olması gerekir. Müşteriler bazen fazlaca herşeye karışmaya çalışırlar 🙁
13. Çok gerekli olmasa da bence MUTLAKA olması gereken bir başka konuda kamera arkası fotoları ve video çekimleri. Müşterileriniz bu tür ek video ve görsellere bayılırlar. Genelde her türlü toplantıda proje bir de başarılı olduysa mutlaka izlenir, bol bol sunumlarda yer alır. O yüzden ek bir fotoğrafçı ve de kamera arkasını çekecek bir kameranız olsun.
14. Çekimden sonra interaktif kısımdaki prodüktör / müştem yapım evi ile kontakta kalıp gerekli dokumanları dijital ortam alır. (post produksiyon işleri yaptırıp almak en güzelidir)
15. Müzik ve dublaj kayıtları yapılır.
15. Burdan sonra normal internet projesi kapsamında tasarımcı ve flashcılar ile süreç devam eder.
PPM KONUSUNDAKİ HERŞEY!
PPM’e katılanlar:
• Yeni Medya Ajansı
•Müşteri
•Yönetmen+Yapımevi (yönetmen ve yapım evi olmadan ppm yapmayın. yönetmen kendi hayalindekileri ve çekimleri nasıl yapacağını anlatmak için ppm’i yapar)
PPM KİTAPÇIĞI
(bunu yonetmen + yapım evi sirketi + yeni medya şirketi birlikte yapar.)
PPM kitapçık içerikleri ise;
•Tüm cekimlerin senaryo ve storyboard ya da shootingboardları
•Lokasyonlar – Çekimin yapılacağı mekan: ev, Green Screen vs vs
•Kasting: Oyuncu adayları
•Kostüm: Oyuncuların ne giyecekleri
•Ses: Oyuncuların gerekiyorsa sesleri için dublaj
•Müzik: Videolarda kullanılacak referans müzikler
***** PPM kitapçığını, müşteri onaylamadan çekimler olmaz. *****
O yuzden genelde PPM’den 3-4 gun sonraya cekim konur.
Eğer PPM’de müşterinin bir revizesi var ise; bu aradaki süre içinde revizyonlar yapılır ve yazılı onay alınır. Mutlaka yazılı onay alın. Telefonda verilen onaylar sonradan başınıza dert olabilir.
Uzun bir gün oldu 🙂 Kısa süre içinde umarım daha çok yazı ile geri döneceğim!
Not: tüm resimler evet istock’tan alıntıdır. başka resim bulamadım 🙂