Yaratıcı dünyanın genişleyen kavramları arasında dikkat çeken kavramlardan birisi olarak “Maker” ve “Maker Hareketi” öne çıkıyor. Dünya genelinde genişleyen bir trend olan bu kavramın içini MakeLab‘in kurucusu Jonathan Moneta internetin bilgi havuzundan faydalanarak dijital, fiziksel araçları birleştirerek somut sonuçlar çıkarma süreci olarak dolduruyor. Kendin-yap (Do it yourself, DIY) gibi benzer tanımlara karşılık kamuoyunda oluşan izlenimi de bu tanımla kırabiliyor. Çünkü genel algının Kendin-yap akımının ismini değiştirip yeniden sunulduğu yönünde olduğunu vurguluyor.
Good looking maker loving group. #tbwasxsw #makemore pic.twitter.com/g95pHnb9TQ
— Lucia Mancuso (@lulula) March 14, 2015
Topluluk içindeki genel kanı, internette yüzen veriyi ve bilgiyi kimi zaman ödünç alıp kimi zaman da çalarak yeniden ve farklı bir ürün üretme süreci olduğu yönünde. Buradaki çalma kelimesi hırsızlık olarak algılanabilse de aslında daha büyük bir resmin çerçevesi haline geliyor. Çünkü her maker, kendi tasarımını toplulukla paylaşıyor ve geliştirilmesi için kaynak bilgilerini sunuyor. Yani, paylaşım ekonomisi ve topluluğun kendini beslemesi maker’ın ama dinamikleri arasında yer alıyor.
3B yazıcı olan Makerbot’un kurduğu bir platform olan Thingiverse, topluluğun en çok kullandığı tasarım paylaşım ağları arasında yer alıyor. Birçok farklı kategoride 3B yazıcıyla yapılabilecek modeller sunan ağ kullanıcıların yaratıcılıklarını besleyen ve sosyalleşmelerini sağlayan bir platform. Bir diğer ağ örneği ise kullanıcılarına el yapımı ürün ve tasarımlarını satabilecekleri bir ağ olan Etsy benzeri dinamiklerle çalışan Shapeways. 3 boyutlu yazıcılarla tasarımları müşterileriyle buluşturan veya talep ettiğiniz ürünü tasarlayıp 3B yazıcıyla basıp gönderen Shapeways de küresel çapta değer yaratan ağlar arasında.
Dünya üzerinde maker’ların buluştuğu bazı ana noktalar bulunuyor. Makerspace isimli üretim alanları, Maker Faire isimli Türkiye dahil birçok ülkede düzenlenen panayırlar topluluğun sadece sanal ilişkiler kurmadığını ispatlar nitelikte. Öte yandan Amerika’nın ünlü simalarından Martha Stewart da kurduğu American Made ağı ile Maker hareketinin pazarlama ve tanıtım alanında yaratabileceği etkiye verilebilecek örnekler arasında yer alıyor.
Reklam ajanslarının ve pazarlama sektörünün maker hareketinden yola çıkarak değelendirebileceği birçok alan bulunuyor. Ajanslar; strateji, planlama, prototip geliştirme gibi süreçleri kendi süreçlerinde yönetmeye çalışmaları genellikle uzun sürede tamamlanıyor. Fakat maker’lar bu sürece doğal olarak aşina olduğu için birçok konuda tasarruf edebiliyorlar.
Maker hareketinde kullanılan ana araçlar 3B yazıcılar, küçük ebatlı kodlanabilir donanımlar olarak öne çıkıyor. Çünkü algılaması kolay uzmanlaşması zor olan bu araçların sınırları insan yaratıcılığıyla yarışıyor. Sınırları ne kadar zorlamak isterseniz, o kadar ileri gidebiliyor.
Bir kalıbı keserek, birbirinden bağımsız noktalara sıfırdan baskı yaparak veya yapışkan materyaller kullanarak gıda gibi ürünlerin basılabildiği birkaç farklı teknik bulunuyor. Hepsinin kullanım alanı ve üretim yelpazesi de bu noktada farklılaşarak kendi değerini yaratıyor.
Modüler donanımlar olan Arduino ve Raspberry Pi da maker’ın vazgeçemediği teknolojiler arasında yer alıyor. Arduino, çevresiyle etkileşime geçen tasarımlar ve yazılımlar hazırlamayı sağladığı için fark yaratırken Raspberry Pi ise kredi kartı büyüklüğünde fonksiyonel bilgisayar olduğu için görsel çalışmalarda tercih ediliyor.
Bu dünyanın güzellikleri ve iletişimde sağladığı kolaylık, pazarlama ve reklam dünyasında etkili kampanyalar hazırlamak için zemin oluşturuyor. TBWAToronto’nun hazırladığı ve müşterilerinin çocuklarına yılbaşında yaptığı jest, verilen örnekler arasındaydı. Bu örnekten yola çıkarak bile birçok farklı kampanyada her kesimden insanla iletişime geçebilecek maker projeleri geliştirilebilir.
Görsel; Bigumigu