Dünya Sağlık Örgütü’nün istatistiklerine göre, 2,5 milyon insan sıhhi altyapı hizmetlerinden yoksun yaşıyor. Kanada’daki British Columbia Üniversitesi öğrencileri, bu soruna acil çözüm bekleyen bölgeler için mantardan bir tuvalet tasarladı. Tuvalet dolduğunda, gübre haline gelmesi ve bölgenin ağaçlandırılması amacıyla toprağa gömülebiliyor.
Temiz tuvalete erişimi olmayan bölgeler için yaratıldı
MYCOmmunity Toilet adı verilen proje, tasarım ve biyolojinin kesiştiği yenilikçi öğrenci projelerini ödüllendiren 2018 Biodesign Challenge’ın kazananı oldu. Öğrenciler tuvaleti özellikle mülteci kampları için tasarlamış. Mülteci kamplarında suyun ve sanitasyon çözümlerinin olmaması, portatif tuvaletler için de bütçe bulunamaması tuvalet konusunda sıkıntılar yaşanmasına neden oluyor. Ayrıca tuvalet olsa bile koku nedeniyle, genellikle yaşam alanlarından uzakta tek bir konuma yerleştiriliyorlar. Ancak bu, kadınların ve çocukların geceleri tuvalete gitmek istediklerinde güvenlik sorunlarıyla karşılaşmalarına neden oluyor.
Hazne dolunca gübre olarak doğaya dönüyor
MYCOmmunity Toilet, konutların içine yerleştirilebilecek kadar küçük bir miselyum tankından oluşuyor. Mantarın genellikle yeraltında bulunan bölümü olan miselyum, ip ya da kök gibi gözüken hiflerden -mantarın besin maddelerini özütlemek için kullandığı ipliksi yapı – oluşuyor. Tuvaletin haznesi sıvı ve katı atıkları ayrıştıracak şekilde tasarlanmış. İdrar, üreaz enzim kapsüllerine maruz bırakılıyor ve böylece amonyak oluşumu nötralize edilirken ve idrar bozunma sürecine hazırlanıyor. Dışkı ise kokuyu önlemek ve kompostlamanın başlamasını teşvik etmek için talaş, hindistan cevizi kabuğu veya başka tür yerel organik atık tabakasıyla kaplanıyor. Tasarımcı ekip, tuvaletin beş veya altı kişilik bir hanede yaklaşık 30 gün boyunca kullanılabileceğini belirtiyor. Tuvaletin haznesi dolduğunda, mantar sporları tarafından yapılan kompostlama işleminin tamamlanması için tuvaletin toprağa gömülmesi ya da 30 gün boyunca uzakta bir alana bırakılması gerekiyor. Her tuvalet, insan atıklarından beslenerek büyüyecek yerel tohumlar içeriyor. 
Valerine Chandrakesuma, Laurence Crouzet, Jay Martiniuk, Patrick Wilkie, Joe Ho, Kateryna Ievdokymenko, Abner Bogan, Resmi Radhamony ve Enrico Trevisi’den oluşan biyotasarımcı ekip şu anda küçük ölçekli bir prototipi hazırlamış durumda. Mülteci örgütleriyle iş birliğini başlatmadan önce mantar tuvaletleri Vancouver’da müzik festivallerinde test etmeyi planlıyorlar.
Görsel: Fast Co Design (University of British Columbia)
